Vàng da là một hiện tượng phổ biến ở trẻ sơ sinh, đặc biệt là trong những ngày đầu sau khi bé chào đời. Tuy nhiên, nhiều cha mẹ khi lần đầu tiên chăm sóc con thường lo lắng về dấu hiệu này và không biết liệu nó có nguy hiểm hay không. Vậy vàng da ở trẻ sơ sinh là gì, nguyên nhân do đâu và khi nào cha mẹ nên lo lắng?

1. Vàng Da Là Gì?

Vàng da ở trẻ sơ sinh là hiện tượng da và lòng trắng mắt của bé chuyển sang màu vàng. Đây là kết quả của sự tích tụ bilirubin trong máu – một chất được sản sinh khi các tế bào hồng cầu bị phân hủy. Bình thường, gan sẽ chuyển hóa bilirubin và loại bỏ nó ra khỏi cơ thể qua phân. Tuy nhiên, ở trẻ sơ sinh, chức năng gan chưa phát triển hoàn chỉnh, khiến bilirubin không được xử lý hiệu quả, dẫn đến vàng da.

Vàng da là hiện tượng rất phổ biến, xuất hiện ở khoảng 60% trẻ sơ sinh đủ tháng và 80% trẻ sinh non.

2. Nguyên Nhân Gây Vàng Da Ở Trẻ Sơ Sinh

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến vàng da ở trẻ sơ sinh, nhưng nguyên nhân chính bao gồm:

Vàng da sinh lý:

Đây là loại vàng da phổ biến và thường gặp ở trẻ sơ sinh khỏe mạnh. Nó thường xuất hiện trong vòng 2-4 ngày sau sinh và giảm dần sau 1-2 tuần.

Nguyên nhân chủ yếu là do gan của bé chưa đủ khả năng để xử lý lượng bilirubin dư thừa trong máu.

Vàng da do bú mẹ:

Một số trẻ sơ sinh có thể gặp vàng da do việc bú mẹ, đặc biệt là khi lượng sữa mẹ chưa ổn định. Điều này xảy ra do bé không bú đủ lượng sữa, làm giảm khả năng đào thải bilirubin qua phân.

Tuy nhiên, việc bú mẹ vẫn rất quan trọng cho sự phát triển của trẻ, và vàng da do bú mẹ thường sẽ tự giảm sau một thời gian.

Vàng da bệnh lý:

Đây là tình trạng nghiêm trọng hơn và có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau như:

• Nhiễm trùng, đặc biệt là nhiễm trùng huyết.
• Bất đồng nhóm máu giữa mẹ và bé (ví dụ nhóm máu ABO hoặc Rh).
• Các bệnh về gan hoặc ống mật bẩm sinh.
• Tình trạng tan máu do thiếu enzyme G6PD.

Vàng da bệnh lý thường xuất hiện sớm trong vòng 24 giờ sau khi bé sinh và cần được can thiệp y tế kịp thời.

3. Khi Nào Nên Lo Lắng Về Vàng Da?

Mặc dù vàng da sinh lý thường không gây nguy hiểm, nhưng cha mẹ cần nhận biết các dấu hiệu của vàng da bệnh lý để có thể đưa bé đến bác sĩ kịp thời. Dưới đây là những dấu hiệu cần chú ý:

• Vàng da xuất hiện sớm: Nếu bé bị vàng da trong vòng 24 giờ sau sinh, đây có thể là dấu hiệu của vàng da bệnh lý.
• Da vàng đậm và lan rộng: Nếu màu vàng lan ra khắp cơ thể, đặc biệt là lòng bàn tay, bàn chân, đây có thể là dấu hiệu cho thấy mức bilirubin trong máu cao.
• Bé lừ đừ, ít bú hoặc bú kém: Nếu bé lừ đừ, không hoạt bát, không có khả năng bú mạnh hoặc ngủ quá nhiều, điều này có thể là dấu hiệu của một vấn đề nghiêm trọng.
• Vàng da kéo dài: Nếu vàng da kéo dài hơn 2 tuần ở trẻ sinh đủ tháng (hoặc hơn 3 tuần ở trẻ sinh non), cần đưa bé đi khám.

Vàng da bệnh lý có thể gây ra tình trạng nguy hiểm gọi là kernicterus, khi bilirubin tích tụ trong não và gây tổn thương não, dẫn đến các vấn đề như chậm phát triển, điếc hoặc thậm chí tử vong nếu không được điều trị kịp thời.

4. Cách Điều Trị Vàng Da Ở Trẻ Sơ Sinh

Trong hầu hết các trường hợp vàng da sinh lý, bé sẽ tự khỏi mà không cần điều trị. Tuy nhiên, nếu mức bilirubin trong máu của bé quá cao, các biện pháp điều trị có thể bao gồm:

• Liệu pháp ánh sáng (chiếu đèn):

Đây là phương pháp phổ biến nhất để điều trị vàng da ở trẻ sơ sinh. Ánh sáng giúp phá vỡ bilirubin trong máu, làm cho nó dễ dàng được cơ thể loại bỏ.

Bé sẽ được đặt dưới đèn chiếu trong một khoảng thời gian nhất định, và da của bé sẽ hấp thụ ánh sáng để giảm mức bilirubin.

• Tăng cường bú mẹ:

Việc bú mẹ thường xuyên giúp bé đào thải bilirubin qua phân. Cha mẹ nên khuyến khích bé bú nhiều lần trong ngày để đảm bảo bé nhận đủ chất lỏng và dinh dưỡng.

• Truyền máu:

Trong những trường hợp nghiêm trọng khi bilirubin quá cao và các phương pháp khác không hiệu quả, bé có thể cần được thay máu để loại bỏ bilirubin nhanh chóng.

5. Cách Phòng Ngừa Vàng Da Ở Trẻ Sơ Sinh

Dù vàng da sinh lý là điều không thể tránh khỏi ở nhiều trẻ sơ sinh, cha mẹ có thể thực hiện một số biện pháp để giảm nguy cơ vàng da nghiêm trọng:

• Bú mẹ thường xuyên: Đảm bảo bé bú đủ sữa mẹ, đặc biệt trong những ngày đầu sau sinh. Điều này giúp bé đào thải bilirubin qua phân một cách tự nhiên.
• Theo dõi màu da của bé: Cha mẹ nên thường xuyên kiểm tra màu da và lòng trắng mắt của bé để phát hiện sớm các dấu hiệu vàng da.
• Đi khám định kỳ: Đưa bé đi kiểm tra sức khỏe định kỳ và tham khảo ý kiến của bác sĩ nếu thấy có dấu hiệu bất thường.

Vàng da ở trẻ sơ sinh là hiện tượng khá phổ biến và thường không gây nguy hiểm nếu đó là vàng da sinh lý. Tuy nhiên, cha mẹ cần nắm rõ các dấu hiệu của vàng da bệnh lý để kịp thời đưa bé đi điều trị, tránh các biến chứng nguy hiểm. Việc hiểu rõ về vàng da sẽ giúp cha mẹ an tâm hơn trong quá trình chăm sóc và phát triển sức khỏe cho bé yêu của mình.

Để được tư vấn cụ thể hơn về tã Diapex, ba mẹ có thể liên hệ theo những thông tin sau:

Công ty TNHH NTPM (Việt Nam)

• Địa chỉ: Số 22 VSIP II-A, Đường số 23, Khu công nghiệp Việt Nam – Singapore II-A, phường Vĩnh Tân, thành phố Tân Uyên, tỉnh Bình Dương.
• Điện thoại: (+84) 274 380 11 50
• Hotline:(+84) 329 484 767
• Website: https://www.diapex.vn/
• Email: [email protected]
• Facebook: https://www.facebook.com/diapexvietnam